Sau 2 bài viết trước về khởi nghiệp Sơn nhận được inbox của nhiều bạn hỏi về cách tổ chức khi mới khởi nghiệp, tóm lại vẫn hỏi mình nhiều về quy trình nhân sự, tài chính V.v… Mình đã nhấn mạnh trong 2 bài trước là những cái đó không phải là cốt lõi, bài viết này mình sẽ đi cụ thể về những yếu tố theo mình là cốt lõi tạo nên thành công của doanh nghiệp…
Có 2 bệnh mà mình hay thấy của các doanh nghiệp trẻ:- 1 là không biết tự lượng sức mình lao ra và chết ngay lập tức. 2 là doanh nghiệp phát triển càng to thì lợi nhuận càng giảm, càng làm thì càng cực,càng áp lực, cố mọi cách mà không làm cách nào vươn mình thành doanh nghiệp lớn được. Sau 1 thời gian thị trường thay đổi cũng chết.
Trường hợp 1 là do thiếu kinh nghiệm mình không bàn tới
Trường hợp 2 chết là không phải là không có kinh nghiệm mà do 2 lý do sau đây:
Trường hợp 1 là do thiếu kinh nghiệm mình không bàn tới
Trường hợp 2 chết là không phải là không có kinh nghiệm mà do 2 lý do sau đây:
CÁI CHẾT ĐẦU TIÊN LÀ CHẾT VỀ CHIẾN LƯỢC: Bài học kinh doanh được đào tạo ở nhiều lớp học kinh doanh hay làm giàu là hãy tìm hiểu xem thị trường cần gì rồi tìm sản phẩm phù hợp để cung cấp. Hầu hết doanh nghiệp đều đi theo hướng này nên đời sống doanh nghiệp cũng đi theo vòng đời sản phẩm. Khi thị trường bão hòa, hoặc suy thoái thì doanh nghiệp cũng chết theo thị trường. Mình gọi đây là những nhà kinh doanh lướt sóng, nếu lao vào thị trường đúng thời điểm thì phất lên, nhưng doanh nghiệp sau đó bấp bênh không ổn định. (Mấy cô bác có con gái thì không nên cả tin gả cho mấy anh này dù lễ vật có ngon lành cỡ nào đi nữa kẻo khổ thân về sau 
;) )
Với mình cách tiếp cận hiện đại là không quan trọng thị trường đang trong giai đọan nào, mà căn cứ vào năng lực bản thân, nhà sáng lập cần tìm ra thế mạnh và niềm đam mê của mình, nghiên cứu thị trường để tạo ra sản phẩm dựa trên khả năng đó, biến lợi thế của bản thân thành lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Đó là lý do mình liên tục nhấn mạnh về năng lực lõi của từng cá nhân khi khởi nghiệp.
;) )Với mình cách tiếp cận hiện đại là không quan trọng thị trường đang trong giai đọan nào, mà căn cứ vào năng lực bản thân, nhà sáng lập cần tìm ra thế mạnh và niềm đam mê của mình, nghiên cứu thị trường để tạo ra sản phẩm dựa trên khả năng đó, biến lợi thế của bản thân thành lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Đó là lý do mình liên tục nhấn mạnh về năng lực lõi của từng cá nhân khi khởi nghiệp.
CÁI CHẾT THỨ 2 LÀ CÁI CHẾT VỀ TỔ CHỨC: Theo mình một doanh nghiệp giống như một sinh vật còn thị trường chính là môi trường sống. Chúng ta hãy để ý khi môi trường thay đổi thì các loài sinh vật bậc cao như chim thú thường là những sinh vật dễ tổn thương nhất, nếu không thích nghi được sẽ tuyệt chủng, nhưng vi khuẩn vi rus thì có thể tồn tại rất lâu,có những con vi khuẩn, virus còn tồn tai từ thời nguyên thủy đến tận ngày nay.
Lý do là cơ thể của loài thú có cấu trúc rất phức tạp, để sinh ra cơ thể một con thú có thể mất nhiều ngày, nhiều tháng, nhưng khi sinh ra chỉ cần 1 bộ phận bị tổn thương thôi thì cả cơ thể sẽ bị ảnh hưởng. còn Vi khuẩn, vi rút là những tế bào đơn lẻ, chỉ cần trong một giây chúng có thể phân chia cấp số nhân thành hàng trăm hàng ngàn con vi khuẩn , và do cấu trúc đơn giản nên chúng dễ thay đổi để thích nghi với nhiều hình thái môi trường.
Doanh nghiệp cũng vậy, ý tưởng kinh doanh càng đơn giản càng tốt, mô hình kinh doanh nên tổ chức có chiều sâu tập trung xoay quanh lợi thế cạnh tranh của mình. Bắt đầu kinh doanh nên tập trung cho một tế bào doanh nghiệp tổ chức thật sắc bén rồi nhân rộng ra giống như vi khuẩn. Như vậy doanh nghiệp có lớn mấy thì khâu quản lý vẫn đơn giản linh hoạt. Cái chết của nhiều doanh nghiệp tầm trung là phức tạp ngay từ đầu, nên khi lớn lên doanh nghiệp trở nên cồng kềnh khó quản lý điều chỉnh.
Lý do là cơ thể của loài thú có cấu trúc rất phức tạp, để sinh ra cơ thể một con thú có thể mất nhiều ngày, nhiều tháng, nhưng khi sinh ra chỉ cần 1 bộ phận bị tổn thương thôi thì cả cơ thể sẽ bị ảnh hưởng. còn Vi khuẩn, vi rút là những tế bào đơn lẻ, chỉ cần trong một giây chúng có thể phân chia cấp số nhân thành hàng trăm hàng ngàn con vi khuẩn , và do cấu trúc đơn giản nên chúng dễ thay đổi để thích nghi với nhiều hình thái môi trường.
Doanh nghiệp cũng vậy, ý tưởng kinh doanh càng đơn giản càng tốt, mô hình kinh doanh nên tổ chức có chiều sâu tập trung xoay quanh lợi thế cạnh tranh của mình. Bắt đầu kinh doanh nên tập trung cho một tế bào doanh nghiệp tổ chức thật sắc bén rồi nhân rộng ra giống như vi khuẩn. Như vậy doanh nghiệp có lớn mấy thì khâu quản lý vẫn đơn giản linh hoạt. Cái chết của nhiều doanh nghiệp tầm trung là phức tạp ngay từ đầu, nên khi lớn lên doanh nghiệp trở nên cồng kềnh khó quản lý điều chỉnh.
VÍ DỤ:
Trong lĩnh vực Thức ăn nhanh, Mình để ý lợi thế cạnh tranh chủ yếu là mặt bằng, do đó người kinh doanh phải xác định được khách hàng mục tiêu ở đâu, chọn được mặt bằng ở đó, cửa hàng không có đầu bếp, bán thức ăn nấu sẵn, hoặc chế biến nhanh gọn theo công thức sẵn, nhân viên phục vụ cũng rất ít, khách phải tự phục vụ, trang trí quán cũng không quá cầu kỳ phức tạp. Họ tiết kiệm mọi chi phí có thể để có lợi nhuận vì hầu hết chi phí đã chi hết cho tiền mặt bằng. Nhiệm vụ chủ yếu của người chủ là phải tập trung điều hành thật tốt cửa hàng đầu tiên, xây dựng một hệ thống quản lý thật tốt. Nếu cửa hàng đầu tiên mà thành công thì nhanh chóng nhân rộng ra, công thức kiếm tiền sau đó là LỢI NHUẬN = SỐ MẶT BẰNG ĐẸP. Để có mặt bằng đẹp thì phải có hiểu biết, vốn và khả năng đàm phán. Ý tưởng thì đơn giản nhưng mấy ai đủ khả năng làm.
(mình ko phải là dân F&B nên các bác chém nhẹ tay)
Trong lĩnh vực Thức ăn nhanh, Mình để ý lợi thế cạnh tranh chủ yếu là mặt bằng, do đó người kinh doanh phải xác định được khách hàng mục tiêu ở đâu, chọn được mặt bằng ở đó, cửa hàng không có đầu bếp, bán thức ăn nấu sẵn, hoặc chế biến nhanh gọn theo công thức sẵn, nhân viên phục vụ cũng rất ít, khách phải tự phục vụ, trang trí quán cũng không quá cầu kỳ phức tạp. Họ tiết kiệm mọi chi phí có thể để có lợi nhuận vì hầu hết chi phí đã chi hết cho tiền mặt bằng. Nhiệm vụ chủ yếu của người chủ là phải tập trung điều hành thật tốt cửa hàng đầu tiên, xây dựng một hệ thống quản lý thật tốt. Nếu cửa hàng đầu tiên mà thành công thì nhanh chóng nhân rộng ra, công thức kiếm tiền sau đó là LỢI NHUẬN = SỐ MẶT BẰNG ĐẸP. Để có mặt bằng đẹp thì phải có hiểu biết, vốn và khả năng đàm phán. Ý tưởng thì đơn giản nhưng mấy ai đủ khả năng làm.
(mình ko phải là dân F&B nên các bác chém nhẹ tay)
Về trung tâm tiếng anh của Ex mình, nhiều bạn inbox hỏi mình quản lý tài chính và nhân sự thế nào, mình đã nói rất nhiều là trung tâm của Ex mình không có mấy bảo bối đó, căn bản là mình thấy nàng rất giỏi trong việc dạy học và tuyển giáo viên, nên mình bảo nàng tập trung tuyển dụng giáo viên giỏi. Mô hình khởi nghiệp sơ khai của trung tâm chỉ có Nàng và một giáo viên tiếng anh dạy theo giờ. Hầu hết chi phí của trung tâm mình dồn vào việc trả lương cho giáo viên, tụi mình tiết kiệm mọi khoản khác.
Mình hướng dẫn nàng làm quen với việc quản lý 1 giáo viên, rồi nâng dần lên 5, rồi 10, rồi 20 nếu 20 giáo viên mà vẫn quản lý tốt thì mình tin bao nhiêu giáo viên nữa thì nàng cũng quản lý được. Do đó thời gian đầu nàng tập làm việc với giáo viên đầu tiên, ngoài ra dành thời gian xây dựng và thử nghiệm các giáo án khác nhau cho các khóa đầu, và tập trung xây dựng quy trình và KPI cho tuyển dụng. Và để đủ lượng học viên thì mình tìm cho Ex một người giỏi marketing để tạo thành một team khởi nghiệp. Nếu qua được giai đoạn đầu thì công thức kiếm tiền sau này sẽ là LỢI NHUẬN = SỐ GIÁO VIÊN GIỎI. Nói là quy trình cho oai chứ từ nhân sự đến tài chính v.v… Nàng gom hết vào 1 trang excel, có mỗi cái giáo án thì nhìn hoành tráng thôi. Ý tưởng đơn giản là vậy nhưng mà mình tin hiếm người như nàng có năng lực để có thể vận hành nổi quy trình này.
Mình hướng dẫn nàng làm quen với việc quản lý 1 giáo viên, rồi nâng dần lên 5, rồi 10, rồi 20 nếu 20 giáo viên mà vẫn quản lý tốt thì mình tin bao nhiêu giáo viên nữa thì nàng cũng quản lý được. Do đó thời gian đầu nàng tập làm việc với giáo viên đầu tiên, ngoài ra dành thời gian xây dựng và thử nghiệm các giáo án khác nhau cho các khóa đầu, và tập trung xây dựng quy trình và KPI cho tuyển dụng. Và để đủ lượng học viên thì mình tìm cho Ex một người giỏi marketing để tạo thành một team khởi nghiệp. Nếu qua được giai đoạn đầu thì công thức kiếm tiền sau này sẽ là LỢI NHUẬN = SỐ GIÁO VIÊN GIỎI. Nói là quy trình cho oai chứ từ nhân sự đến tài chính v.v… Nàng gom hết vào 1 trang excel, có mỗi cái giáo án thì nhìn hoành tráng thôi. Ý tưởng đơn giản là vậy nhưng mà mình tin hiếm người như nàng có năng lực để có thể vận hành nổi quy trình này.
TÓM LẠI, Theo quan điểm của mình một doanh nghiệp khởi nghiệp muốn mạnh và bền vững thứ nhất phải có lợi thế cạnh tranh rõ ràng, thứ 2 là khi chia nhỏ ra doanh nghiệp đó trở thành những “doanh nghiệp tế bào” càng đơn giản càng tốt.
Do đó mình luôn khuyên tất cả những bạn trẻ khởi nghiệp là luôn dành cho mình một khoảng thời gian cần thiết để thứ nhất là trau dồi năng lực chuyên môn cho thật tốt và thứ hai là học hỏi kinh doanh bằng việc kinh doanh thật nhỏ vào thời gian rảnh, hãy coi đó như thú vui vừa để trau dồi kỹ năng kinh doanh vừa để test thị trường hoàn thiện sản phẩm, chuẩn bị càng tốt thì khi lâm trận càng vững vàng.
Do đó mình luôn khuyên tất cả những bạn trẻ khởi nghiệp là luôn dành cho mình một khoảng thời gian cần thiết để thứ nhất là trau dồi năng lực chuyên môn cho thật tốt và thứ hai là học hỏi kinh doanh bằng việc kinh doanh thật nhỏ vào thời gian rảnh, hãy coi đó như thú vui vừa để trau dồi kỹ năng kinh doanh vừa để test thị trường hoàn thiện sản phẩm, chuẩn bị càng tốt thì khi lâm trận càng vững vàng.
P/s: Sơn mong nhận được nhiều ý kiến trái chiều để cùng mổ xẻ sâu hơn chủ đề khởi nghiệp nên làm đơn giản tinh gọn này.
Nguồn sonnguyenbca
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét